22 stycznia 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach wydał pierwszy w Polsce wyrok unieważniający umowę kredytu opartą na zmiennym oprocentowaniu WIBOR (sygn. I C 332/24). To przełomowa decyzja, która może otworzyć drogę tysiącom kredytobiorców do dochodzenia swoich praw.
Czego dotyczył wyrok?
Sprawa dotyczyła umowy kredytu hipotecznego oraz umowy pożyczki hipotecznej zawartych w marcu 2015 r. przez małżeństwo konsumentów z bankiem (obecnie (...) S.A.). Obie umowy przewidywały oprocentowanie zmienne, uzależnione od wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M oraz marży banku.
Powodowie domagali się uznania tych umów za nieważne oraz zwrotu wpłaconych rat – łącznie ponad 245.000 zł. Sąd w pełni podzielił argumentację kredytobiorców i orzekł:
- nieważność obu umów,
- obowiązek zwrotu przez bank całości uiszczonych świadczeń.
Ocena prawna sądu – najważniejsze wnioski
Sąd Okręgowy w Suwałkach stwierdził nieważność umowy kredytu i pożyczki, opierając się na naruszeniu przepisów o ochronie konsumenta, zastosowaniu klauzul abuzywnych oraz naruszeniu zasad lojalności kontraktowej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze elementy tej oceny wraz z oryginalnymi cytatami z uzasadnienia wyroku.
1.Brak realnej informacji o WIBOR.
Sąd uznał, że powodowie nie zostali rzetelnie poinformowani o tym, czym jest WIBOR i jak wpływa on na wysokość rat kredytu:
„Powodowie nie zostali należycie poinformowani w zakresie ryzyka stopy procentowej, ekonomicznych konsekwencjach zawarcia umowy kredytu z oprocentowaniem (...) i zasadach jego zmiany w okresie kredytowania. (...) Doradca bankowy […] nie poinformowała natomiast małż. Ż., czym jest stawka referencyjna WIBOR 3M, kto tę stawkę ustala i w oparciu o jakie zasady, ani też, gdzie może znaleźć informacje kwestii powyższych dotyczące (E. D. (1) wiedzy w tym zakresie zresztą nie posiadała).”
Brak takiej informacji naruszał obowiązek przejrzystości i lojalności po stronie banku, co zdaniem sądu miało wpływ na świadome podjęcie decyzji przez konsumentów.
2. Klauzule abuzywne w zakresie oprocentowania.
Postanowienia umowne dotyczące zmiennego oprocentowania zostały uznane za klauzule abuzywne, tj. nieuczciwe postanowienia umowne w rozumieniu art. 385¹ k.c.
„W przypadku zmiany oprocentowania dokonanej zgodnie z ustępami 1–4 powyżej, kredytobiorcy przysługuje prawo do wypowiedzenia umowy kredytu i/lub umowy pożyczki […] W okresie wypowiedzenia kredytobiorcę obowiązuje dotychczasowe oprocentowanie. (...) Sporne między stronami postępowania zapisy umowy kredytu i pożyczki (tyczące się klauzuli zmiennego oprocentowania) stanowią świadczenie główne. Stanowią one bowiem, z jednej strony cenę płaconą przez konsumenta za uzyskanie kapitału, z drugiej zaś – podstawę wyliczenia świadczenia banku. […] Zapisy te nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny i zrozumiały.”
Sąd podkreślił brak równowagi kontraktowej i jednostronność kształtowania świadczeń przez bank.
3. Naruszenie zasad współżycia społecznego.
Sąd powołał się na art. 58 § 2 k.c., oceniając, że sposób skonstruowania umowy naruszał zasady uczciwego obrotu:
„Konstrukcja przedmiotowych umów nie pozwalała powodowi na rzeczywiste przewidzenie skutków gospodarczych, jakie mogą z niej dla niego wynikać, a pozwalała bankowi na jednostronne kształtowanie świadczenia.”
4. Pierwszeństwo prawa konsumenckiego.
W ocenie sądu, w przypadku konfliktu interesów konsumenta z bankiem należy stosować najpierw przepisy o ochronie konsumentów, a dopiero w dalszej kolejności ogólne przepisy Kodeksu cywilnego:
„Przepisy prawa konsumenckiego (art. 385¹ k.c. i nast.) mają charakter wyprzedzający w stosunku do art. 58 § 2 k.c. Stąd też oceny tych argumentów dokonywać należy właśnie w aspekcie art. 385¹ k.c.”
5. Prawo do ustalenia nieważności umowy mimo możliwości innego roszczenia.
Sąd przywołał najnowsze orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, w tym wyrok z 23.11.2023 r., C-321/22:
„Artykuł 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 […] stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, […] które w celu uwzględnienia wytoczonego przez konsumenta powództwa zmierzającego do stwierdzenia bezskuteczności nieuczciwego warunku […] wymagają dowodu na istnienie interesu prawnego.”
W związku z tym konsument może domagać się ustalenia nieważności umowy nawet wtedy, gdy nadal ją spłaca.
6. Problemy z nadzorem nad WIBOR-em.
„Przeprowadzona zaśw roku 2024 r. przez NIK kontrola […] wykazała: 1) nieprawidłowości w zakresie nadzoru nad administratorem tego wskaźnika […] 2) błędy w kwotowaniach podawanych przez uczestników fixingu […] wobec braku możliwości przeprowadzenia kontroli na miejscu.”
Sąd uznał zatem, że abuzywność mechanizmu oprocentowania w powiązaniu z brakiem przejrzystości całej konstrukcji umowy czyni ją jako całość nieważną z mocy prawa.
Dlaczego ten wyrok jest przełomowy?
✅ Pierwszy prawomocny wyrok unieważniający umowę opartą o WIBOR.
✅ Sąd odrzucił argumentację banku o transparentności wskaźnika WIBOR.
✅ Po raz pierwszy tak dokładnie oceniono praktyki informacyjne banków.
Wyrok może mieć wpływ na przyszłe orzecznictwo w tzw. sprawach „wiborowych” – analogicznie jak miało to miejsce w przypadku kredytów frankowych. Został wydany z pełnym odniesieniem do orzecznictwa TSUE, m.in. wyroku z 23.11.2023 r. (C-321/22), który potwierdza prawo konsumenta do żądania ustalenia nieważności umowy, nawet jeśli istnieje możliwość dochodzenia roszczenia o zwrot świadczenia.
Co oznacza to dla kredytobiorców?
Jeśli zawarłeś umowę kredytu hipotecznego:
- po 2010 r.,
- z oprocentowaniem zmiennym opartym o WIBOR (np. WIBOR 3M, 6M),
- i nie zostałeś rzetelnie poinformowany o ryzyku,
to możesz mieć podstawy do żądania unieważnienia umowy i odzyskania nawet kilkuset tysięcy złotych!
Jak wygląda procedura?
✅ Krok 1 – Bezpłatna analiza umowy
Prześlij nam umowę oraz harmonogram spłat. Przeanalizujemy, czy są podstawy prawne do podjęcia działań.
✅ Krok 2 – Postępowanie reklamacyjne z bankiem
Zgłaszamy reklamację z żądaniem uznania nieważności umowy i zwrotu świadczeń. W większości przypadków banki odmawiają uznania reklamacji – co otwiera drogę do sądu.
✅ Krok 3 – Przygotowanie pozwu
Na podstawie dokumentacji i stanowiska banku składamy pozew o ustalenie nieważności umowy i zwrot nienależnych rat.
✅ Krok 4 – Postępowanie sądowe
Prowadzimy sprawę w sądzie – aż do prawomocnego zakończenia.
Podsumowanie
Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach to sygnał, że kredytobiorcy nie są bezbronni wobec skomplikowanych i nieczytelnych mechanizmów oprocentowania. Jeśli masz kredyt oparty na WIBOR – nie czekaj. Skontaktuj się z nami i sprawdź, czy możesz unieważnić swoją umowę i odzyskać pieniądze.
📞 Zadzwoń: 793 773 088
📧 Napisz: kontakt@kancelariamajewski.pl
Najczęściej zadawane pytania:
Nie. Sąd nie stwierdził nielegalności WIBOR-u jako takiego, lecz uznał sposób jego zastosowania w umowie konsumenckiej za nieuczciwy.
Tak. Nawet jeśli kredyt jest nadal spłacany, masz prawo dochodzić ustalenia nieważności umowy i odzyskać to, co wpłaciłeś.
To zależy od wysokości spłaconych rat. W analizowanej sprawie kredytobiorcy odzyskali ponad 245.000 zł.
Nie ma automatyzmu – każda sprawa wymaga indywidualnej analizy. Jednak najnowszy wyrok pokazuje, że sądy są coraz bardziej skłonne do ochrony konsumentów.
