Represje polityczne w czasach stalinowskich, dotknęły tysiące osób – często całe rodziny.
W latach 1944–1956 żołnierze Armii Krajowej i innych organizacji niepodległościowych, byli systemowo prześladowani przez aparat bezpieczeństwa państwa komunistycznego. Poddawano ich masowym aresztowaniom, brutalnym przesłuchaniom, wymuszonym zeznaniom, a następnie niesprawiedliwym wyrokom więzienia lub kar śmierci za rzekomą „działalność antypaństwową”. Wielu z nich przez lata żyło w ukryciu, tracąc dorobek życia, zdrowie i możliwość normalnego funkcjonowania.
Także w latach późniejszych, zwłaszcza w stanie wojennym, wiele osób doświadczyło brutalnych represji ze strony aparatu państwa – internowań, aresztowań, pobić oraz zastraszania za udział w działalności opozycyjnej. Władze stosowały środki mające złamać opór społeczeństwa, pozbawiając obywateli wolności i podstawowych praw.
Większość z tych krzywd niestety nigdy nie doczekało się zadośćuczynienia, czy choćby formalnej rehabilitacji ofiar. Dlatego warto sprawdzić, czy w Państwa przypadku (lub Państwa bliskich) można dziś przeprowadzić proces rehabilitacyjny i domagać się zadośćuczynienia i odszkodowanie od Skarbu Państwa.
Nasza Kancelaria od lat specjalizuje się w prowadzeniu spraw osób represjonowanych oraz ich bliskich, zapewniając pełne wsparcie od momentu ustalania dokumentacji aż po uzyskanie należnych świadczeń.
- Komu przysługuje zadośćuczynienie za represje i jak je uzyskać?
Prawo do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia wynika z tzw. ustawy lutowej z 23 lutego 1991 r. oraz orzecznictwa sądów powszechnych.
Uprawnionymi do zadośćuczynienia są:
- osoby represjonowane w latach 1944 – 1989,
- dzieci osób represjonowanych.
Osobami represjonowanymi – w rozumieniu ustawy – są osoby, które władze PRL pozbawiły wolności, skazały lub poddały różnym formom prześladowania
i szykan za działania, które dziś uznaje si ę za wyraz dążenia do niepodległości Polski.
Warunkiem dochodzenie zadośćuczynienia za represje jest wcześniejsze stwierdzenie przed sądem nieważność wyroku wydanego za działalność na rzecz niepodległości Polski – jeśli wyrok skazujący nie został jeszcze unieważniony, należy przeprowadzić takie postępowania.
Zadośćuczynienie mogą otrzymać także opozycjoniści, wobec których wydano decyzję o internowaniu w stanie wojennym,
Uprawnienie do domagania się odszkodowania i zadośćuczynienia – niejako w imieniu nieżyjących już rodziców - przysługuje także ich dzieciom.
Dzieci osób represjonowanych również mogą dochodzić zadośćuczynienia, jeśli ich rodzic był ofiarą działań represyjnych w okresie PRL. Po śmierci represjonowanego, roszczenie o zadośćuczynienie i naprawienia szkody przechodzi na najbliższych członków rodziny: dzieci, małżonka, rodziców.
W niektórych sytuacjach zadośćuczynienie może przysługiwać także wtedy, gdy dziecko przebywało z matką w więzieniu lub gdy matka była w ciąży podczas odbywania kary lub izolacji. Sąd, rozpoznając taką sprawę, ocenia zarówno rozmiar krzywdy doznanej przez rodzica, jak i wpływ represji na życie całej rodziny. Dzięki temu dzieci mają realną możliwość uzyskania rekompensaty za cierpienia, które dotknęły ich bliskich i pośrednio także ich samych.
Jakie świadczenia można otrzymać?
Osoby represjonowane lub ich bliscy mogą ubiegać się o:
- Zadośćuczynienie – rekompensatę za krzywdę moralną, ból, cierpienie, utratę zdrowia, rozłąkę z rodziną, degradację warunków życia.
- Odszkodowanie – zwrot szkód materialnych, m.in. utraconych zarobków, majątku, niemożności wykonywania zawodu, zniszczonego mienia, kosztów leczenia.
Kwoty zasądzane przez sądy często sięgają setek tysięcy złotych, a w niektórych przypadkach nawet kilku milionów złotych.
Ile czasu jest na zgłoszenie roszczeń?
Co do zasady, z roszczeniem o zadośćuczynienie można wystąpić w ciągu 10 lat od uprawomocnienia się decyzji o stwierdzeniu nieważności orzeczenia (wyroku, którym osoba represjonowana była skazana).
W wyjątkowych przypadkach (np. uniewinnienie w dawnym procesie) termin może nie mieć zastosowania.
Jak prowadzimy sprawy o zadośćuczynienie za represje?
Nasza Kancelaria kompleksowo prowadzi postępowania dla osób represjonowanych oraz ich rodzin:
- Pozyskujemy akta z IPN i wszelkich dostępnych archiwów państwowych.(Z doświadczenia wiemy, że zgromadzenie wszelkich zachowanych dokumentów i materiałów historycznych, potwierdzających okoliczności represji, znacznie przyśpiesza późniejsze postępowanie i zwiększa szansę na zakończenie go sukcesem.)
- Przygotowujemy wniosek o stwierdzenie nieważności orzeczenia
do właściwego sądu. - Sporządzamy wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie.
- Reprezentujemy Klienta przed sądem.
- W razie potrzeby sporządzamy apelacje i skargi kasacyjne.
Postępowania są wolne od opłat sądowych, a koszty procesu ponosi Skarb Państwa – niezależnie od wyniku sprawy.
Dlaczego warto powierzyć sprawę naszej Kancelarii?
- Specjalizacja i doświadczenie – od lat prowadzimy sprawy związane z represjami stalinowskimi i komunistycznymi.
- Dogłębna znajomość archiwów, procedur IPN. procedury sądowej.
- Indywidualne podejście – każdą sprawę analizujemy pod kątem maksymalnego możliwego roszczenia.
- Pomoc na każdym etapie – od ustalenia dokumentacji po uzyskanie prawomocnego wyroku.
- Obsługa w całej Polsce i za granicą.
Twoją sprawę przeanalizujemy bezpłatnie.
Jeśli Ty lub Twoi rodzice doświadczyli represji politycznych w czasach PRL, skontaktuj się z naszą Kancelarią. Pomożemy ustalić, czy przysługują Ci roszczenia i poprowadzimy całą procedurę w Twoim imieniu.
Odzyskaj należną rekompensatę za lata niesprawiedliwości.
Zapraszamy do kontaktu – jesteśmy po to, aby skutecznie Cię wesprzeć.
